Turystyka w polskich górach

Forum dyskusyjne o turystyce górskiej w Polsce


#1 2019-04-22 09:32:53

baca

Administrator

Punktów :   

RYSY

Nazwa polska: Rysy
Nazwa słowacka: Rysy
Wysokość wierzchołka: 2503 mnpm (główny), 2499 (NW), 2473 (SE)


Położenie: Najwyższy punkt Polski jest w rzeczywistości szczytem trójwierzchołkowym. Ten o kocie 2499 mnpm jest wierzchołkiem pn - zach, a przezeń przebiega granica państwowa między Polską, a Słowacją. Centralny szczyt liczy sobie 2503 mnpm i jest najwyższy w masywie, najniższy jest zaś pd - wsch - ok. 2473 metrowy. Dwa ostatnie są już w pełni słowackimi wierzchołkami. Na liście (ogólnotatrzańskiej) pod względem wysokości wierzchołki zajmują pozycje - 15 (2503), 16 (2499) i 22 (2473). Długość granii w której "wyrastają" wynosi 300 m i położona jest w grzbiecie głównym. Kulminują one w jej 9,7 km, licząc od Przełęczy Liliowe, natomiast odległość od Przełęczy pod Kopą wynosi 14,3 km. Rysy wznoszą się nad trzema dolinami tj. nad Ciężką (Ceska Dolina) i Mięguszowiecką (Mengusovska Dolina) - od strony słowackiej, zaś w polskiej części jest to Dolina Rybiego Potoku. Rysy są zwornikiem dla dosyć długiej, biegnącej w kierunku pn-wsch (drugiej pod tym względem w polskich Tatrach) bocznej granii tzw. Żabiej, w której kulminuje m.in. Wielki Żabi Szczyt. Najbliższymi sąsiadami Rysów są: w zach granii - Żabi Koń (630 m (+) 210 m), w pd-wsch Wysoka (1 km (-) 45 m), a w pn - wsch Niżne Rysy (480 m (+) 75 m). Od tych szczytów Rysy oddzielają odpowiednio: Żabia Przełęcz, Przełęcz Waga (Sedlo Vaha) oraz Przełęcz pod Rysami.

Historia nazewnictwa: U Rys, zresztą jak u większości szczytów tatrzańskich nie można jednoznacznie stwierdzić skąd pochodzi nazwa góry. Pewne jest natomiast kto ją wprowadził - górale z Galicji. Istnieją trzy wersje. Pierwsza mówi, iż pochodzi od słynnego, zawsze wypełnionego śniegiem żlebu, który wygląda jak "rysa" na ścianie. Drugą wersję sugeruje znakomity znawca Tatr śp. Witold H. Paryski w "Wielkiej Encyklopedii Tatrzańskiej". Napisał tam, że rysy były w ścianie (bardziej widocznych znad Morskiego Oka) Niżnich Rys, które wówczas nazywano Rysami. Później nazwę tą przeniesiono na wyższy szczyt, zaś pierwszemu dodano przymiotnik "Niżne" (wadliwy gwarowo zresztą). Ciekawe jest natomiast przetłumaczenie nazwy na język słowacki. Otóż tam "rysy" to liczba mnoga od rysia, więc nazwa w tłumaczeniu na polski brzmiałaby Rysi Szczyt, albo Rysie

Historia zdobywania: Na początku XIX wieku pisano, iż Świnica jest najwyższym szczytem tzw. Tatr Nowotarskich, później zaś to samo twierdzono o Mięguszowieckim Szczycie Wielkim. W tym pojedynku udziału nie brały Rysy, dla których ustalona wówczas wysokość wynosiła 2336 mnpm. Jednak ci którzy zaczęli wychodzić wyżej niż Morskie Oko dostrzegli wybitność Rys, więc szybko skorygowano błędne pomiary. Nie wiadomo kto jest pierwszym zdobywcą szczytu, pierwszym znanym jest natomiast Węgier Ede Blasy z anonimowym przewodnikiem, pochodzącym ze Stwoli. Udało im się to 30 lipca 1840 r (biorąc pod uwagę tatrzańskie warunki dosyć szybko) od stony słowackiej. Również znad Popradzkiego Stawu swą wędrówkę zaczęli pierwsi zdobywcy Rys w zimie: rodak Blasy'ego - Theodor Wundt oraz spiszak Jakob Horway w 1884 r. Na wsch ścianie aktywna działalność taternicka.

Turystyka: Rysy z racji korzystnego położenia (niemal w centrum Tatr Wysokich, rozległy widok na Tatry Zachodnie oraz całe Tatry Bielskie) są chętnie odwiedzane. Do zwiedzania udostępniony jest jedynie "polski" wierzchołek - NW. Jest to jednocześnie najwyżej położone miejsce w Tatrach, na jakie wiedzie znakowany szlak, a więc już z tego względu należy się dobrze przygotować na wycieczkę. Rysy są osiągalne z dwóch stron: znad Morskiego Oka (4 h) oraz z Popradzkiego Stawu (6 h). Od strony polskiej trudności są znaczne, a łączna długość łańcuchów wynosi ok. 400 m. Natomiast idąc ze Słowacji łańcuchów jest mniej, a wejście pomimo że dłuższe mniej uciążliwe. Kolor szlaku z obu stron czerwony. Pod wierzchołkiem sezonowe przejście graniczne (1 VI - 30 IX). Na Rysach w 2003 r. zdarzyła się największa w historii Polski tragedia tatrzańska. Pod zwałami lawiny zgineło ośmioro uczniów z tyskiego liceum. Na szczycie byli m.in. S.Żeromski, M. Skłodowska - Curie oraz W.I. Lenin (co upamiętniała tablica niszczona przez polskich taterników.

Czy wiesz, że...?: Schronisko Chata pod Rysami położone na ich pd-zach stoku jest najwyżej położonym schroniskiem w Tatrach ?

Offline

 
Historia Lwowa

Stopka forum

RSS
Powered by PunBB
© Copyright 2002–2008 PunBB
Polityka cookies - Wersja Lo-Fi


Darmowe Forum | Ciekawe Fora | Darmowe Fora
www.rodzina.pun.pl www.gim16klasa1b.pun.pl www.angels-and-demons.pun.pl www.bakugan.pun.pl www.star-wars-forum.pun.pl